Ximăng: vì sao giá tăng?

by **Admin** Sun May 04, 2008 1:07 pm

Ximăng: vì sao giá tăng?

TT - Những
ngày gần đây, thị trường ximăng tại TP.HCM đang trong tình trạng "sáng
một giá, chiều một giá”. Không có hàng để mua, hoặc chỉ được mua lượng
hàng nhỏ giọt với giá cao chót vót. Vì sao?

Chiều 2-5, một số điểm bán lẻ ximăng tại TP.HCM đột
ngột tăng giá lên 80.000 đồng/bao đối với ximăng Hà Tiên 1,
72.000-73.000 đồng/bao đối với ximăng Holcim. So với một ngày trước đó,
giá ximăng bán lẻ đã vọt lên thêm 8.000-10.000 đồng/bao đối với hai
loại ximăng nói trên.

Từ nhà máy đến người tiêu dùng: giá chênh lệch 30%!

Đến giữa trưa 3-5, giá ximăng giảm còn 73.000-75.000
đồng/bao (đối với Hà Tiên 1) và 69.000-70.000 đồng/bao (đối với
Holcim). Thị trường tại TP.HCM hiện chỉ "nóng" với hai loại ximăng này,
còn các thương hiệu khác như Cotec, Cẩm Phả, Nghi Sơn, Hoàng Thạch,
Chinfon, Lafarge, Fico, Hà Tiên 2..., phần vì thương hiệu ít được
chuộng bằng, phần vì thị phần khá khiêm tốn nên sức nóng dường như đang
"đổ” về Hà Tiên 1 và Holcim.

Trong khi đó, theo ông Mai Anh Tài - phó giám đốc Công
ty cổ phần ximăng Hà Tiên 1, đến trưa 3-5 giá giao ximăng tại nhà máy
này là 53.500 đồng/bao. Đây là mức giá được áp dụng từ đầu tháng 2-2008
đến nay. Tương tự, một cán bộ có thẩm quyền của Holcim cũng xác nhận
giá giao tại nhà máy của ximăng Holcim là 53.500 đồng/bao, mức giá cũng
được áp dụng từ đầu tháng 2-2008 đến nay. Như vậy, nếu so với giá giao
tại nhà máy, giá bán lẻ khi đến tay người tiêu dùng hiện nay chênh lệch
19.500-21.500 đồng/bao, hơn 30%. Mức chênh lệch này đều rơi vào túi các
đại lý cũng như nhà phân phối. Bởi khi ximăng đến được tay người tiêu
dùng, ít nhất phải trải qua 4-5 nhà phân phối, đại lý "con". Và cứ mỗi
cấp như vậy giá mỗi bao ximăng được "đội" lên ít nhất 3.000-4.000
đồng/bao.

Có thật khan hàng?

Ông T., một đại lý phân phối ximăng thuộc loại lớn ở
TP.HCM, cho rằng việc khan hiếm ximăng là hoàn toàn có thật. "Hiện nay,
khan ximăng là do nguồn cung bị thu hẹp, khả năng cung ứng ximăng của
các nhà sản xuất không kịp so với nhu cầu đang nóng khi thị trường đồng
loạt bước vào mùa cao điểm xây dựng nhằm "chạy" mùa mưa" - ông này nói.
Phó tổng giám đốc kinh doanh của một doanh nghiệp liên doanh cũng xác
nhận nguồn cung ximăng cho thị trường TP.HCM dường như chỉ đang có hai
doanh nghiệp chiếm thị phần lớn nhất hiện nay là Hà Tiên 1 và Holcim
"chiếm lĩnh" là chính.

Những doanh nghiệp ximăng khác như Cotec, Cẩm Phả,
Chinfon, Fico... phần vì không chủ động được nguồn clinker, phần lớn
phải nhập khẩu mới có nguyên liệu để sản xuất, nhưng do giá clinker quá
cao (41,5-42 USD/tấn) nên nếu nhập thì sau khi tính tất cả chi phí sản
xuất, giá thành của một tấn ximăng làm từ nguồn clinker nhập khẩu đã
lên đến 1,4-1,5 triệu đồng/tấn (tương ứng 70.000-75.000 đồng/bao);
không thể cạnh tranh nổi với các doanh nghiệp chủ động được nguồn
clinker hoặc những doanh nghiệp có được hợp đồng nhập khẩu clinker ổn
định. Chính vì vậy, những doanh nghiệp này phần lớn đang trong trạng
thái sản xuất cầm chừng hoặc sản xuất rất ít, nên nguồn cung tham gia
thị trường không đáng kể. Đây cũng chính là nguyên nhân khiến nguồn
cung ximăng cho thị trường TP.HCM trở nên eo hẹp.

Chỉ tính riêng lượng ximăng cung ứng trên thị trường
TP.HCM của hai "đại gia" Hà Tiên 1 (chiếm 41% thị phần) và Holcim (33%
thị phần), ước có đến 550.000 tấn ximăng đã được tiêu thụ trong bốn
tháng đầu năm 2008, tăng đến 22-23% so với cùng kỳ mà vẫn không kịp
hàng để bán.

"Sốt" chỉ cục bộ, ngắn hạn?

Do nguồn cung bị "rút" lại nên lượng ximăng đặt mua đổ
dồn về hai doanh nghiệp nói trên. Ông T. cho biết vì nhà cung cấp nào
cũng "nhào" về phía hai doanh nghiệp này lấy hàng nên không còn chuyện
xe ra vô lấy hàng dễ dàng như trước. Cộng chung phí bốc xếp, phí chuyên
chở, giá ximăng mới nhận tại đầu nguồn của nhà phân phối cấp 1 đã tăng
lên ít nhất 4.000 đồng/bao trước khi rót xuống cho đại lý nhỏ hơn.

Do đang là thời kỳ "cao điểm" nên việc rút ngắn thời
gian thanh toán của nhà sản xuất đối với các đại lý cấp 1 xuống còn 1-2
ngày, thay vì có thể kéo dài nửa tháng hay một tháng như trước, khiến
áp lực "chạy tiền" từ nhà phân phối, mà chủ yếu vay từ ngân hàng, càng
căng thẳng, đẩy giá chênh lệch lên cao. Cộng thêm các nhà sản xuất phần
lớn đều cắt hết các khoản hỗ trợ, thực chất là mức chi hoa hồng (trước
đây trung bình 20.000-30.000 đồng/tấn tùy thương hiệu) đối với đại lý,
nên tất tần tật những chi phí phát sinh này đều bị đổ lên "đầu" người
tiêu dùng.

Theo ông Nguyễn Văn Thiện - chủ tịch Hiệp hội Ximăng
VN, việc thị trường ximăng TP.HCM đang lên "cơn sốt" có khả năng "mang
tính chất cục bộ, ngắn hạn", nguyên nhân chính vì lượng cầu quá cao so
với dự báo. "Chúng tôi đã nghe báo cáo tình hình và chậm nhất vào tuần
sau, Bộ Xây dựng và hiệp hội sẽ có đoàn vào kiểm tra để tìm hướng giải
quyết" - ông Thiện nói.

TRẦN VŨ NGHI

Chuyển ximăng từ Bắc vào Nam: không khả thi

Trước
nhu cầu sử dụng ximăng tăng cao, Bộ Xây dựng từng có công văn yêu cầu
Tổng công ty Công nghiệp ximăng VN và Hiệp hội Ximăng VN điều tiết
lượng ximăng của các thành viên từ Bắc vào Nam để "hạ nhiệt". Tuy
nhiên, theo ông Mai Anh Tài - phó giám đốc Công ty cổ phần ximăng Hà
Tiên 1, phương án chuyển ximăng (hoặc clinker) vào Nam không thật khả
thi.

Theo
tính toán của ông Tài, nếu mua clinker của các doanh nghiệp phía Bắc
với giá 650.000-700.000 đồng/tấn, cộng thêm phí chuyên chở khoảng
400.000 đồng/tấn, chi phí sản xuất khoảng 200.000 đồng/tấn, giá thành
của 1 tấn ximăng với nguồn clinker trong nước xấp xỉ 1,3 triệu đồng/tấn
(65.000 đồng/bao), cao hơn giá xuất xưởng hiện tại của Hà Tiên 1 là
11.500 đồng/bao!

Phương
án nhập ximăng thành phẩm từ Thái Lan cũng đã được nhiều doanh nghiệp
tính đến, nhưng cuối cùng phải "xếp xó” cũng vì không giải được bài
toán giá thành, cộng với tình trạng khan hiếm đội tàu chuyên chở. Theo
tính toán của các doanh nghiệp, với mức thuế nhập khẩu đang áp dụng 20%
đối với nguồn ximăng trong khu vực ASEAN, giá một tấn ximăng nguyên
liệu khi về đến cảng VN khoảng 89 USD. Nếu cộng thêm phí bốc xếp, vận
chuyển, chi phí sản xuất (phụ gia, bao bì, đóng gói...), giá một tấn
ximăng thành phẩm sẽ lên đến 1,65 triệu đồng (82.500 đồng/bao). Một mức
giá không có tính cạnh tranh trên thị trường!